IBPD
Sáng ngày 4/12, Bộ Công Thương đã tổ chức Diễn đàn Xúc tiến Xuất khẩu Việt Nam 2024 với chủ đề “Xúc tiến xuất khẩu xanh” tại Hà Nội. Sự kiện thu hút 300 đại biểu từ các Bộ, ngành, địa phương, đại sứ quán, tổ chức quốc tế, hiệp hội và doanh nghiệp, cùng sự góp mặt của các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực xuất khẩu, tài chính xanh, công nghệ số và logistics.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định: “Phát triển xanh là xu thế tất yếu của thời đại và là định hướng chiến lược quốc gia, đặc biệt trong kinh tế và thương mại.”
Ông Nguyễn Sinh Nhật Tân, Thứ trưởng Bộ Công Thương.
Phát triển xanh không còn là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc tại các thị trường quốc tế, đặc biệt là ở thị trường EU. Các “quy định xanh” trước đây chỉ mang tính tự nguyện nay đã trở thành bắt buộc, buộc các doanh nghiệp Việt Nam phải chuyển đổi để tồn tại và cạnh tranh.
Theo ông Nguyễn Hải Minh từ Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu, doanh nghiệp Việt cần hành động ngay để tránh nguy cơ bị loại khỏi chuỗi giá trị toàn cầu. Những thị trường phát triển như EU có những tiêu chuẩn chặt chẽ về hàng nhập khẩu xanh và bền vững. Việc không tuân thủ có thể khiến doanh nghiệp Việt mất đi cơ hội tiếp cận thị trường quốc tế.
Ông Nguyễn Hải Minh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu.
Một giải pháp quan trọng trong hành trình chuyển đổi xanh của doanh nghiệp là phát triển tài chính xanh. Tài chính xanh bao gồm các sản phẩm và dịch vụ tài chính được thiết kế để hỗ trợ phát triển bền vững. Hai sản phẩm chính trong lĩnh vực này là trái phiếu xanh và các khoản vay xanh.
Lĩnh vực tài chính xanh tại Việt Nam vẫn còn ở quy mô nhỏ và cần sự tham gia mạnh mẽ hơn từ doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Bá Hùng từ Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB). Ông nhấn mạnh: “Doanh nghiệp là nhân tố quan trọng nhất trong việc xanh hóa tài chính. Chỉ khi doanh nghiệp chủ động chuyển đổi xanh trước, các ngân hàng và các hiệp hội tài chính mới có cơ sở để “xanh hóa” được các nguồn tài chính của doanh nghiệp”.
Ông Đinh Văn Hoàng, Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp và Chính sách, cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của các kênh tài chính xanh. Ông chia sẻ: “Chúng ta cần thiết lập một hệ sinh thái tài chính xanh mạnh mẽ, bao gồm các chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp đổi mới công nghệ xanh và hỗ trợ đầu tư vào các dự án phát triển bền vững. Ngoài ra, các ngân hàng thương mại và tổ chức tài chính cần phát triển các sản phẩm tài chính xanh phù hợp với đặc thù doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghiệp và nông nghiệp.”
Ông Đinh Văn Hoàng, Viện trưởng Viện Phát triển Doanh nghiệp và Chính sách.
Chuyển đổi xanh không phải là một khoản đầu tư ngắn hạn. Đây là một hành trình lâu dài, đòi hỏi doanh nghiệp có tầm nhìn chiến lược và năng lực tài chính. Để tối ưu hóa quá trình này, doanh nghiệp cần gắn liền chuyển đổi xanh với việc chuyển đổi số.
Ông Nguyễn Lam, Giám đốc Công ty Cổ phần Lâm Việt chuyên xuất khẩu đồ gỗ, chia sẻ: “Các tiêu chuẩn xuất khẩu xanh quốc tế như kiểm kê khí nhà kính hay nguồn gốc hàng hóa đều dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số giúp doanh nghiệp quản lý và minh bạch hóa dữ liệu hiệu quả hơn. Trong thời đại phát triển công nghệ như hiện nay, chuyển đổi xanh không thể tách rời chuyển đổi số.”
Ông Đinh Văn Hoàng cũng nhấn mạnh yếu tố chuyển đổi số đối với doanh nghiệp: “Các doanh nghiệp cần ứng dụng AI, blockchain và các giải pháp logistics xanh để giảm thiểu tác động môi trường, đồng thời đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe.”
Để thúc đẩy chuyển đổi xanh, Bộ Công thương đã thường xuyên tổ chức các diễn đàn về chủ đề này để tăng cao nhận thức cho các doanh nghiệp, đồng thời phối hợp với các tổ chức quốc tế để hỗ trợ kỹ thuật cho các doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tăng cao năng lực. Bộ Công thương cũng sẽ rà soát điều chỉnh bổ sung cơ chế giúp cho doanh nghiệp chuyển đổi xanh thuận lợi hơn.
Hiện tại, Viện Phát triển Doanh nghiệp và Chính sách đang phối hợp với một đơn vị trực thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ triển khai khóa đào tạo về giảm phát thải khí nhà kính, đặc biệt dành cho các doanh nghiệp và tổ chức đang hướng đến mục tiêu tăng trưởng xanh. Đây là khóa học không chỉ cung cấp kiến thức thực tiễn về các phương pháp giảm phát thải mà còn hỗ trợ học viên đạt được chứng chỉ chính thức, đáp ứng yêu cầu tiêu chuẩn quốc tế trong lĩnh vực này.
Xuất khẩu xanh không chỉ là xu hướng, mà còn là con đường duy nhất để doanh nghiệp Việt tồn tại và phát triển trên thị trường quốc tế. Với sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức quốc tế, doanh nghiệp cần chủ động nắm bắt cơ hội, chuyển đổi xanh và đổi mới công nghệ để xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai.
